- Dobry człowiek to jak słonko na pogodnym niebie:
Rzuca światło, daje ciepło dookoła siebie. - Dwaj głupi mądrej rzeczy nigdy nie uradzą
Najczęściej się pobiją albo powadzą... - Dziś lichym kapeluszem wieszcz okrywa głowę,
Bo liście laurowe kładą na szynki wieprzowe. - Gdy się zeszli lekarze do wspólnej narady,
Orzekli, że najtrudniej leczyć własne wady. - Iluż dziś wieprzów przy pełnym korycie
Przeklina czasy i biada na życie. - Im światło jaśniej się pali...
Tym bardziej widać je z dali... - Jeśli cię kto chwali, zbadaj myśli jego
A jeśli cię uwielbia, uciekaj od niego. - Jeśli pan pasterzowi swe owce powierza,
nie pasterz słuchać winien, lecz owce pasterza. - Kiedy nie chcesz wejść w bagno i zabłocić nogi...
Idźże prostym gościńcem i nie zbaczaj z drogi. - Kto ze świnią stoi u koryta,
Ten lepsze kęsy w łapy chwyta. - Kwiaty rosa orzeźwia, duszę dobre słowa,
Nic tak bardzo nie rani, jak złośliwa mowa... - Lepiej znieść od mądrego przykre upomnienie,
Niż słyszeć z ust głupiego słodkie uwielbienie. - Mądry krytyk jak szlifierz wyrabia talenty,
Nie łamie, lecz poucza, dodając zachęty. - Miejcie to w pamięci:
Niech się kształci w tym młodzian, do czego ma chęci. - Miękki język bardziej kąsa niż zęby,
Mały robak ściąć potrafi i dęby... - Mniej cierpi, kto łzy gorzkie wylewa obficie,
Więcej, kto ogrom bólu w sercu nosi skrycie. - Na cudze nie licz siły
Mój czytelniku miły. - Na szlachetnym uczynku nigdy się nie traci,
Gdy ludzie nie ocenią, to Bóg nam zapłaci... - Na to, by upaść, nie trzeba zbyt wiele,
Podstawić nóżkę mogą przyjaciele... - Nie chwal nadto siebie i miej rozum stateczny,
Ten ma cnoty prawdziwe, kto jest pożyteczny. - Nie radzę ci złodzieja wzywać do pomocy.
Bo w czym ci dniem pomoże, to zabierze w nocy... - Nie sądź brata ni sąsiada
Według tego, co posiada. - Nie śmiej się z bliźnich upadku,
Bo niżej spadniesz, mój bratku! - Nie zrobisz bracie, z błota czekolady,
Człek głupi nie da innym dobrej rady. - Oto innych posądzamy,
Z czym się sami ukrywamy. - Pamiętaj sobie to praktyczne zdanie:
Że o mądrości świadczy – pożegnanie... - Poskrom ducha niech nie lata
Po przestrzeniach tego świata... - Powiadają, że zdobyć uczciwie pieniądze,
Jest tak trudno, jak stłumić namiętności żądze. - Prędzej z owsa ryż zrobisz, z kołka zgrabną lalę...
Lecz ze świni człowieka nie uczynisz wcale! - Przysłowie nasze dawne ku przestrodze głosi:
„Człowiek strzela do celu, lecz Bóg kule nosi”... - Satyra jest to bacik na rodzaj człowieczy,
Chociaż w sedno uderzy, jednak nie skaleczy... - Szczęśliwy, do pokuty kto innych przyzywa,
Lecz szczęśliwszy kto grzechy łzami żalu zmywa. - Taka w świecie etyka, daleko czy blisko:
Jeden chce mieć z drugiego śmieszne widowisko. - Taką zwykle odpowiedź ma człowiek w niewoli:
„Cierp, milcz i nie wyrzekaj, choć cię serce boli!”. - Ten jest duchem mały
Kto lubi pochwały. - W dziełach przyrody, posłuchaj mej rady,
Pożytku szukaj, nie wynajduj wady... - Wolę czyny czyste
Niż mowy sążniste! - Wróg i zła przyjaźń jedną drogą chodzą...
I opłakane skutki dla nas rodzą... - Wtedy wartość mają słowa
Gdy przetrawi je wpierw głowa... - Z upadku bliźnich głupiec się raduje,
Mądry boleje, szlachetny – współczuje... - Zamiast sobie czas tracić długą głupców swadą
Lepiej iść za treściwą mądrych ludzi radą. - Zawsze pracuj, jak trzeba: szlachetnie i szczerze...
Nie sobie, to przyszłości, plon niesiesz w ofierze. - Zła dola jak ten wicher, śniegiem w oczy siecze,
Przed śmiercią i twym losem nie ujdziesz człowiecze. - Zmarłym życzymy pokoju wiecznego,
Lecz nie mniej sobie życzmy doczesnego. - Żadne granice tak nie dzielą ludzi
Jak ta nienawiść, gdy się w sercu budzi... - Że jest niestałe życie człowiecze,
Korzystaj z niego, bo ci uciecze...