Aforyzmy, cytaty, fraszki, przysłowia

Złote myśli na każdą okazję

☰  Menu

Złote myśli na każdy dzień

„Ten sam aforyzm lub cytat odszukany dwa razy w Internecie, będzie miał inne brzmienie, inne autorstwo lub jedno i drugie”.

Serdecznie witam i życzę przyjemnej lektury.
Wyszukiwarka pomoże odnaleźć autora lub zapamiętany fragment tekstu.
Na dole stony znajdziesz tekst o historii aforyzmu na świecie i w Polsce. Przeczytaj!
Chcesz przesłać aforyzmy lub fraszki, których jesteś autorem? Widzisz błąd, masz pytanie, chcesz podzielić się swoją opinią o stronie... Kontakt. Chcesz uzupełnić stronę, masz nowe propozycje? Przejdź na Dodaj...

Krótka historia aforyzmu

Autentyczne aforyzmy to myśli, które rodzą myśli u innych, które pobudzają i zmuszają do samodzielnego myślenia.
Lubię dobre aforyzmy. Które są dobre? To zależy od indywidualnej oceny, osobistych przeżyć, może nawet nastroju chwili.
Wiesław Brudziński powiedział, że aforysta to człowiek, który cieszy się jak małe dziecko, gdy wymyśli coś, co prawdopodobnie już u Fenicjan było przysłowiem.
Aforyzmy są w najdawniejszych źródłach literatury sprzed kilku tysięcy lat. Mnóstwo ich w Biblii, u starożytnych filozofów, poetów greckich i rzymskich, w literaturze chińskiej i hinduskiej.
Słowo aforyzm pochodzi od greckiego aphorismos, co znaczyło: definicja, twierdzenie naukowe, zwięzły styl.
Pierwszym dziełem zatytułowanym „Aforyzmy” była rozprawa Hipokratesa, zbiór twierdzeń medycznych, zasad leczenia i dbania o zdrowie.
Erazm z Rotterdamu swój traktat o „Wychowaniu chrześcijańskiego księcia” z 1515 roku napisał w formie aforyzmów.
Prekursorem aforystyki jako samodzielnego gatunku literackiego był Michel de Montaigne.
Pierwszym, wielkim aforystą europejskim, we współczesnym tego słowa znaczeniu był François de La Rochefoucauld.
Aforyzmy rozumiał jako maksymalnie zwięzłe, w zasadzie jednozdaniowe sformułowania, niepozostające w związku z innymi zdaniami, które by je wyjaśniały, udowadniały, rozwijały, lecz w których przedstawiona byłaby pełna, niezależna od innych myśl, sama się broniąca i uzasadniająca.
La Rochefoucauld znalazł wielu naśladowców. W każdym kraju aforystyka przybierała właściwą dla danego narodu czy społeczeństwa specyfikę.

Hoacyn – niezwykłe zwierzę

W Polsce od początków naszej literatury do dziś aforyzmy i fraszki należą do najpopularniejszych gatunków literackich. Już w 1522 roku ukazał się zbiór bajek i przysłów Biernata z Lublina, zatytułowany „Żywot Ezopa Fryga” mędrca obyczajnego i z przypowieściami jego.Zawiera dwieście bajek, a ich tytuły stanowią pierwszy upowszechniony polski zbiór przysłów.
Wielkim prekursorem polskiej aforystyki był Jan Kochanowski. Jego Fraszki, Apoftegmata i Fragmenta oraz inne utwory zawierają dużą liczbę aforyzmów w dawnym i współczesnym tego słowa znaczeniu. Twórczość Kochanowskiego była głównym źródłem i inspiracją, że fraszka stała się polską specjalnością. Była i jest szeroko uprawiana. Osiągnęła niespotykaną w innych krajach popularność oraz poziom tak wysoki, że chyba żaden język europejski nie mógłby mu dorównać. O ile o wielkich polskich aforystach można mówić dopiero w XIX, a szczególnie w XX wieku, to nazwiska twórców doskonałych fraszek w naszej literaturze można wymieniać od czasów Kochanowskiego po dzień dzisiejszy. Specyfiką polskiej aforystki jest również to, że prawie wszyscy wybitni aforyści pisywali fraszki, a autorzy wyśmienitych fraszek – tworzyli aforyzmy prozą.
Jeśli chodzi o wielkich aforystów XX wieku, to prymat dzierży Stanisław Jerzy Lec. Jest uważany przez wielu krytyków, pisarzy i aforystów na świecie za klasyka współczesnej aforystyki i jednego z jej najwybitniejszych przedstawicieli.
Człowiek i jego życie, poznawanie namiętności ludzkich, zrozumienie motywów działania, postępowania ludzi, zarówno w życiu prywatnym, jak i publicznym, pozostało od XVII wieku do dziś w centrum zainteresowania aforystyki.
Krótko mówiąc: nic, co dotyczy człowieka i czasów, w których on żyje, nie jest aforyzmom obce. W zasadzie wszystko jest lub może być przedmiotem aforyzmów, nawet – aforyzmy.
Współczesne aforyzmy dążą do wyrażenia w jak najbardziej zwięzłej formie określoną myśl. Wielu aforystów od dawna próbowało wyrazić tę istotną cechę aforyzmu w aforystycznej formie. Najlepiej ujął to chyba Mark Twain: „minimum dźwięku, maksimum sensu”, ale jak przestrzegał Albert Einstein: „Wszystko powinno się robić lub wyrażać tak prosto, jak to tylko możliwe, lecz nie jeszcze prościej”.

Autor: Admin na podstawie pracy Mariana Dobrosielskiego